به گزارش روابط عمومی رادیو معارف، در برنامه «دفترخونه» كه به مناسبت سالروز تصویب قانون كاپیتولاسیون در مجلس ملی پخش شد، شنوندگان با روایت تاریخی این رویداد از منظر اسناد لانه جاسوسی آشنا شدند.
در این برنامه كه با تهیه‌كنندگی حسن حیدرزاده روی آنتن رفت، بخش‌هایی از مكاتبات و گزارش‌های محرمانه لانه جاسوسی آمریكا درباره تصویب قانون مصونیت قضایی اتباع آمریكایی در ایران، بازخوانی شد.
در ادامه، قاسم تبریزی، سندشناس و پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی، ضمن اشاره به روند تصویب این قانون در مجالس سنا و شورای ملی، گفت:
«كاپیتولاسیون در نظام سیاسی دنیا منسوخ شده بود، اما با فشار آمریكا و ضعف دولت وقت، دوباره در ایران تصویب شد؛ به‌گونه‌ای كه زمینه حضور گسترده مستشاران آمریكایی در حساس‌ترین مراكز نظامی و صنعتی كشور را فراهم كرد.»
وی افزود: «بر اساس اسناد، بیش از سی‌وپنج هزار مستشار آمریكایی در ایران فعالیت داشتند و با استناد به این قانون، از هرگونه محاكمه و پیگرد قضایی در كشور مصون بودند.»
در بخش‌های نمایشی برنامه نیز، با نگاهی طنزآمیز اما تلخ، به چگونگی تصویب شبانه این قانون در مجلس سنا و بی‌خبری مردم از جزئیات آن پرداخته شد.
گزارش برنامه همچنین به پیام‌ها و تماس‌های مردمی اختصاص داشت كه شنوندگان ضمن قدردانی از عوامل برنامه، خواستار بازخوانی نقش «غرب‌زدگان و عوامل نفوذی» در تاریخ معاصر شدند.
در پایان، استاد تبریزی تأكید كرد: «مطالعه اسناد لانه جاسوسی نشان می‌دهد سه عامل در تصویب كاپیتولاسیون نقش داشتند: فشار بی‌امان آمریكا، خیانت آگاهانه غرب‌زدگان داخلی و بی‌تفاوتی نمایندگان مجلس. همین زنجیره در بسیاری از آسیب‌های تاریخی تكرار شده است.»
برنامه‌ی «دفترخونه» از رادیو معارف با هدف بازخوانی اسناد تاریخی و افشای ابعاد پنهان روابط سیاسی رژیم پهلوی با بیگانگان، از 3 تا 12 آبان ماه ساع 08:30 از صدای فضیلت و فطرت پخش می‌شود.